Steeds meer volwassenen en kinderen vinden hun weg naar de orthodontist. Je kunt kiezen voor een beugelbehandeling om je glimlach esthetisch te verbeteren. En je wilt de gezondheid en functie van je  gebit zo optimaal mogelijk houden. Er zijn dus verschillende redenen om met een beugelbehandeling te beginnen. Hier vind je informatie over de verschillende redenen die er kunnen zijn voor een beugelbehandeling.  Er kunnen ook redenen zijn om er nog even mee te wachten en soms kan je er ook voor kiezen om helemaal niet aan een beugel te beginnen. Met een orthodontist kan je de voor- en nadelen van een beugelbehandeling goed naast elkaar zetten.

Uitstraling (esthetiek)

Een aantrekkelijke glimlach met mooie tanden kan je een zelfverzekerder gevoel geven. Goed onderhouden tanden kunnen een leven lang meegaan – mooi meegenomen als ze er dan ook nog goed uit blijven zien.

Functie

Als je een kaakstand hebt met een grote over- of onderbeet is het sluiten van je mond vaak lastig. Ook afbijten en kauwen kan moeilijker zijn. Als je een open beet hebt, waarbij de voortanden elkaar niet raken, kan je vaak niet goed afhappen. Je kunt bijvoorbeeld het beleg tussen een broodje niet goed afbijten. In sommige gevallen is de kaak- of tandstand zo afwijkend dat je dit bij het praten kunt horen. Een beugel die de kaakstand verbetert, helpt om de functie zo goed mogelijk te herstellen.

  • Bij een overbeet staat je bovenkaak te ver naar voren.
  • Bij een onderbeet is het net andersom. Je onderkaak staat te ver naar voren.
  • Bij een kruisbeet staan de onderkiezen of ondervoortanden buiten, of voor de bovenste.
  • Bij een open beet komen je voortanden niet op elkaar als je dichtbijt. Afbijten is moeilijk en je moet moeite doen om je lippen te sluiten. Dat kan zorgen voor spierspanning in andere spieren zoals de kinspier.

Kijk voor meer informatie op de pagina over kaakstanden.

Beschadiging van tandvlees

Bij een ernstige diepe beet bijten je ondertanden aan de achterkant van je boventanden in het tandvlees. Het tandvlees wordt dan beschadigd. Met een beugel wordt je beet aangepast. Soms is het nuttig om daarna nog met een parodontoloog te bekijken of het tandvlees zich goed herstelt.

Tanden die niet wisselen

Je blijvende tanden beginnen te groeien onder je melktanden. Bij een aantal kinderen wisselen de tanden niet. Dit kan zijn omdat ze geen opvolger hebben zoals bij hypodontie en oligodontie. Het kan ook zijn dat een blijvende tand of kies de weg kwijt is of dat er te weinig ruimte is. Orthodontisten noemen dit impactie. De meest voorkomende kies, die geïmpacteerd is, is de verstandskies. Het gebeurt ook regelmatig dat hoektanden richting het gehemelte groeien en daar vast komen te zitten. Heel af en toe (zoals bij CCD) zijn er teveel extra tanden aangelegd. Het wisselen is dan verstoord waardoor het niet vanzelf op gang kan komen. De hulp van de kaakchirurg is bij impactie vaak nodig.

Animatie: het wisselen duurt een hele tijd. Je verstandskiezen komen als laatste.

Animatie: een tijdens het wisselen vastgelopen hoektand wordt naar beneden getrokken

Mondhygiëne

Het is moeilijk je tanden schoon te houden als ze scheef en over elkaar heen staan. Onvoldoende mondhygiëne is de belangrijkste oorzaak van cariës (gaatjes), ontstoken tandvlees en verlies van tanden. Het is wel mogelijk om scheve tanden schoon te houden, maar als tanden recht naast elkaar staan is dat veel gemakkelijker. Tijdens en na de beugelbehandeling is het handig regelmatig bij een mondhygiënist afspraken te maken.

Slijtage aan tanden

Scheve tanden in combinatie met knarsen en klemmen kan ervoor zorgen dat je tanden en kiezen te veel en ongelijkmatig slijten. Soms staan je korte tanden en kiezen zo dicht op elkaar dat er geen plek is om die slijtage op te vullen. Met een beugel worden je tanden dan eerst recht gezet en er wordt ruimte gemaakt. Daarna kan een esthetisch of restauratief tandarts de onregelmatige slijtageplekken onzichtbaar herstellen.

Klachten aan je kaakgewricht

Er is tot nu toe onvoldoende wetenschappelijk bewijs dat een verkeerde beet klachten in het kaakgewricht en de kauwspieren veroorzaakt. Het is ook nog niet duidelijk of een orthodontische behandeling deze klachten kan verminderen. Maar een beugel kan je beet wel verbeteren. Tegelijkertijd, maar liever van tevoren, kan een fysiotherapeut en gnatholoog je kauwspieren tot rust brengen.
Je tandarts of de gnatholoog kan het knarsen behandelen. Daardoor voorkom je toekomstige klachten.

Problemen met je spraak of mond/kauwspieren

Sommige mensen hebben last van spraakproblemen en/of slappe mondspieren. Als je mond- en tongspieren te slap zijn kunnen ze een verkeerde stand van je tanden en je kaken veroorzaken. Een beugel kan je tanden in een goede positie zetten. Tegelijkertijd kan je samen met de logopedist je mond- en tongspieren trainen en ze aan die nieuwe stand laten wennen. Het kan ook zijn dat je mondspieren juist te sterk zijn door het tandenknarsen of klemmen. Hierbij treedt dan vaak meer slijtage op van de tanden en kiezen.

Aangeboren afwijkingen

Er zijn heel veel verschillende aangeboren afwijkingen waarbij je tanden en kiezen helemaal niet, of niet goed zijn aangelegd. Of ze staan scheef. Die afwijkingen zijn meestal erg zeldzaam. Zonder ingreep van de orthodontist komen de tanden vaak niet op de goede plek te staan.

  • Sommige mensen worden bijvoorbeeld geboren met een craniofaciale afwijking zoals schisis,  een gespleten lip, -kaak of -gehemelte.
  • Je kunt ook geboren worden met te weinig tanden en kiezen: Hypodontie en Oligodontie (zoals bijvoorbeeld bij ectodermale dysplasie en Rieger syndroom).
  • Of je hebt juist te veel tanden en kiezen (zoals bij Cleidocraniale Dysplasie CCD) .
  • Ook is het mogelijk dat het tandglazuur niet of nauwelijk is aangelegd zoals bij amelogenesis imperfecta. Hierbij zijn de tanden vaak te klein, verkleurd en erg gevoelig.

 

Video: als je geboren wordt met een schisis krijg je een langdurige beugelbehandeling in een van de gespecialiseerde schisisteams. Kijk op www.mijnschisis.nl voor meer informatie

De orthodontist en andere specialisten bemoeien zich vaak langdurig met het gebit van kinderen met een aangeboren afwijking om ervoor te zorgen dat alle tanden en kiezen op een goede manier door kunnen komen en uiteindelijk netjes recht staan.

Is een beugel altijd meteen mogelijk?

Een orthodontische behandeling kan niet altijd meteen beginnen.

  • De groei en ontwikkeling van het gebit moet op het juiste moment zijn.
  • De mondhygiëne moet goed zijn.
  • Er mogen geen gaatjes of ontstekingen in het gebit zijn.
  • Er mogen geen vullingen zijn uitgevallen, of te oud.
  • Sommige voedingssupplementen, medicijnen, drugs en alcohol kunnen de groei of de tandverplaatsing beïnvloeden (zowel ten gunste als afremmen).
  • Bij zwangerschappen kunnen er geen röntgenfoto’s worden gemaakt. De tanden, verplaatsen zich dan iets makkelijker maar het tandvlees bloedt vaker.
  • Ook is het natuurlijk belangrijk dat je gezond genoeg bent.
Een beugel kan niet zonder goede mondhygiëne.

Goed poetsen zorgt voor schone tanden en gezond tandvlees. Poets twee of drie keer per dag met een gewone of elektrische tandenborstel. Tandenstokers en ragertjes helpen om tussen je tanden schoon te maken.

Animatie: poets twee of drie keer per dag. Zonder goede mondhygiëne kan een beugelbehandeling niet beginnen

Ben je gemotiveerd genoeg?

Je moet er rekening mee houden dat een behandeling bij de orthodontist een paar jaar kan duren. Het succes van die behandeling is voor een groot gedeelte afhankelijk van jouw medewerking en motivatie.

Houd hier rekening mee:
  • Een nieuwe beugel in je mond kan lastig zijn.
  • Je moet wennen en het kan in het begin even pijn doen.
  • Je moet altijd extra goed poetsen.
  • Het eten van sommige dingen kan wat lastiger zijn.
  • Je moet je beugel op tijd in doen en soms ook elastiekjes dragen.
  • Als de behandeling klaar is ben je nog een tijdje bezig om te zorgen dat je tanden op hun plaats blijven.

Is dat het allemaal waard? Het is jammer als de behandeling halverwege moet stoppen door onvoldoende motivatie. De kans is op dat moment ook groot dat de verbeteringen, die in de stand van je tanden zijn bereikt, weer verdwijnen.

Voor de orthodontist is het heel belangrijk om te weten hoe gemotiveerd je bent. Als jij je beugel niet vaak genoeg draagt of je tanden niet goed genoeg poetst, dan is dat zowel voor jou als voor de orthodontist een probleem. Je moet dus ook zelf willen en bereid zijn om de aanwijzingen en adviezen van de orthodontist op te volgen.